Üçlü Açmaz

Üçlü Açmaz kavramına göre; sabit döviz kuruna ve bağımsız para politikasına sahip olan bir iktisat politikasının sermaye hareketlerini kontrol eden bir politika ihva etmesi gerekir. Benzer bir biçimde, bağımsız para politikasına ve serbest sermaye hareketlerine sahip bir iktisat politikasının sabit kur rejiminden vazgeçmemesi gerekmektedir.

Serbest Sermaye Hareketleri: bir ülkenin, ülkeye gelen yabancı paralara veya ülkeden dışarı çıkan paralara herhangi bir kısıtlama uygulamaması anlamına gelir.

Bağımsız Para Politikası: faiz, zorunlu karşılıklar, APİ gibi para politikası araçlarının sistemin öteki belirleyicilerinden (sermaye hareketleri ve döviz kuru rejimi) ayrı, tek başına kullanılıp kullanılamayacağıyla ilgilidir.

Sabit Kur Rejimi: döviz kuru merkez bankası ya da bir kamu otoritesi tarafından yeni bir karara kadar değişmemek üzere belirleniyorsa buna sabit kur rejimi deniyor.

Türkiye, uzun yıllar sermaye hareketlerini denetim altında tutmuş, bunun için sabit döviz kuru ve bağımsız para politikası izlemiştir. Tüm dünya genelinde uygulanmakta olan, 1980’li yıllardan başlayarak sermaye hareketlerini serbest bırakırken dalgalı döviz kuru rejimi ve bağımsız para politikası uygulamasına geçmiştir. Türkiye’nin bugünkü uygulaması sermaye hareketlerinin serbestliğine, dalgalı döviz kuruna ve bağımsız para politikasına dayalı modeldir.